Hollandse Garnaal - Alles van het MARNEGEBIED

Zoeken
Ga naar de inhoud

Hoofdmenu:

Hollandse Garnaal

Historie - 2
Zoutkamper garnalenvisser ZK 8

Marnegebied - De Hollandse garnaal
De Hollandse garnaal, ook wel Grijze Garnaal, Noordzee Garnaal of op de wetenschappelijke manier 'Crangon crangon' genoemd, komt uit de Waddenzee en de Noordzee.
Het is een garnaal met een uitgesproken verfijnde smaak.
De Noordzee garnaal behoort tot de familie van de Crangonidae, oftewel de zandgarnalen. Een familie van vrij kleine, tamelijk somber gekleurde garnalen uit koude tot gematigde streken van in hoofdzaak het Noordelijke halfrond. Wereldwijd zijn er ongeveer 1.950 verschillende garnalenfamilies te onderscheiden, waarvan er 300 ten behoeve van de consumptie geëxploiteerd worden.

De Noordzee garnaal wordt vooral in Noordwest-Europa intensief bevist en met een jaarlijkse aanvoer van 25 tot 35.000 ton behoort hij tot de top tien van de commercieel belangrijkste garnaalsoorten. De gemiddelde lengte van de Noordzee garnalen is 5 tot 7 centimeter; ze hebben een doorschijnend lichaam, grijsbruin van kleur. De garnalen kunnen drie - tot vijf jaar oud worden.
Noordzee garnalen verschillen niet alleen in kleur en grootte van de andere soorten die in de viswinkel worden aangeboden. Er is ook een duidelijk verschil in smaak en prijs. De smaak van de buitenlandse 'roze' garnalen is minder uitgesproken.
Door hun kleine formaat zijn de Noordzee garnalen moeilijk te pellen.
Het intensieve pel werk heeft uiteraard invloed op de prijs.

De Noordzee garnaal wordt vooral aangetroffen op zand en zand - slikbodems, ze komen voor langs de kusten van geheel West - Europa en de Middellandse zee, in ondiepe kustwateren.
Voor Nederland zijn de Waddenzee en de Zeeuwse kustwateren de belangrijkste vangstgebieden.
's Zomers dichtbij de kust, waar de zon het water op temperatuur heeft gebracht.
In de wintermaanden verder de zee in, in gebieden die nog niet zijn afgekoeld. Overdag graaft de garnaal zich in, alleen de ogen en antennes steken uit het zand. 's Nachts krijgen ze een donkere schutkleur en gaan ze op zoek naar voedsel (algen, slakjes en allerlei plantaardig voedsel).
De wijfjes leggen twee á drie keer per jaar enkele duizenden eitjes, deze dragen ze gedurende een paar maanden mee aan het achterlijf. Garnalen worden het hele jaar door gevangen, met duidelijke pieken in april/mei en in de herfstmaanden. De garnalenstand verschilt van jaar tot jaar en soms ook van seizoen tot seizoen.

De visserij op Noordzee garnaal gebeurt met kotters die zijn uitgerust met zogenaamde boomkornetten; netten die naast de kotter worden voortgesleept. De kor wordt door een stalen boom opengehouden. Elke garnalen kotter bezit twee van zulke korren, die aan beide zijden van de kotter uitstaan.
Omdat een garnaal op de bodem leeft moet deze van de bodem "geschept" worden, de twee korren aan beide zijden van het schip kunt u vergelijken als twee grote scheppen die de garnaal opschept.
Onder de stalen boom hangen klossen die over de bodem rollen en de garnaal doet opspringen, en deze dan in het net beland die achter deze klossen aankomt.

Dit systeem is een natuurvriendelijke visserij omdat de bodem planten blijven staan omdat de klossen en het net over de planten heen schuift. Per jaar word op deze manier slechts 5% van de totale garnalen stand gevangen. U ziet dus dat de rest (95%) niet wordt gevangen en dient voor voortplanting of voedsel voor vissen (met name kabeljauwachtige die tussen de 45 en 50% van de totale hoeveelheid garnalen opeten).

Direct nadat de garnalen aan dek zijn gebracht worden ze gekookt. Dit koken gebeurd ook aan boord met behulp van een kookpot die als brandstof dieselolie heeft. Deze dieselolie komt van de overloop van de motor. De kooktijd is ongeveer 3-6 minuten en na het koken zijn de garnalen geschikt voor consumptie. De kleur van de garnalen veranderd tijdens het koken van grijs naar rood/roze en ze krijgen dan ook de gekromde vorm. Aan boord worden de garnalen direct gewassen, gekookt en gekoeld.

Een garnalenkotter is altijd gemakkelijk te herkennen aan de grote kookpot op het dek. Bij aankomst op de afslag worden de garnalen gekeurd, gezeefd, gewogen en direct via de klok geveild. Vervolgens gaan de garnalen naar de pel ateliers of pel machines. Het pel proces is bewerkelijk.

Wie garnalen zegt, zegt Heiploeg. Want Heiploeg is de belangrijkste leverancier van garnalen in Europa.
Heiploeg te Zoutkamp beschikt over een hypermoderne fabriek, waardoor we in staat zijn om garnalen van een gegarandeerde kwaliteit te leveren.

De Hollandse garnaal is klein en daarom heel moeilijk machinaal te pellen. Het handmatig pellen is daarentegen in ons land, vanwege de hoge loonkosten, veel te kostbaar. Slechts op bescheiden schaal worden hier in pel ateliers garnalen handmatig gepeld. De Nederlandse garnalensector heeft daarom in lage loonlanden, zoals Marokko pel ateliers opgezet. Hier worden de garnalen volgens de strenge Nederlandse normen gepeld. Er zijn in Nederland ongeveer 200 garnalenvissers actief. De grootste garnalenhaven is Lauwersoog in het Marnegebied, waar ook de ongeveer 30 schepen tellende Zoutkamper vloot ligt. Garnalen worden het hele jaar door gevangen, met een duidelijke piek in de herfstmaanden.

Zoek op internet informatie over garnalen en ongetwijfeld zul je allerlei recepten tegenkomen waarin de garnaal een grote rol speelt.
Van koude en warme voorgerechten tot de meest exotische salades.
Maar een garnaal is natuurlijk ook nog iets anders dan onderdeel van een gerecht.
Garnalen behoren tot de groep kleine kreeftachtige.
Van de garnalen die in de Waddenzee voorkomen is een groot deel buiten de zeegaten uit het ei gekomen.

De larven, amper 2 mm lang, drijven met de stromingen mee de Waddenzee in.
Tijdens deze reis zijn de diertjes al bezig van gedaante te veranderen. Bij een lengte van
4 – 5 mm beginnen ze, in de ondiepe delen van de Waddenzee, hun leven als bodemdier.
Garnalen groeien razendsnel, met 4 maanden al zijn de larven uitgegroeid tot een garnaal van ca. 50 mm.
Een vrouwtje produceert 2000 tot 12000 eieren per keer, 10 maanden lang. ’s Winters trekken de garnalen naar de Noordzee en wordt de stand in de Waddenzee sterk uitgedund. Vooral nachtvorst zet de garnalentrek goed in gang.

De emancipatie is bij garnalen goed geregeld.
Alleen in het jeugdstadium kunnen ze mannetje zijn. Ze copuleren 1 keer en worden dan vrouwtje. Er zijn ook garnalen die van het begin af aan al vrouwtje zijn.
Garnalen die dicht tegen het eitjes afzetten toe zijn, zijn gevoelig voor temperatuurschommelingen. Zij beginnen dan ook het eerste aan de trek.
Een strenge winter zorgt voor ontvolking van de Waddenzee en kleine geslachtelijk onrijpere garnalen.

Een garnaal heeft drie wijzen van voortbewegen.
a. Lopen over de bodem met behulp van de looppoten aan het kop - borststuk, op zoek naar voedsel
b. Zwemmen, met de roeipoten aan de onderzijde van de staart, met de stroom mee
c. Snel achteruit schieten, met klappen van de staart, om aan vijanden te kunnen ontkomen.

Ter verdediging tegen vijanden heeft de garnaal nog een slimme strategie achter de hand. In helder water graven de diertjes zich in. Het ingraven in de zachte (wad)bodem is een reactie op hoge lichtintensiteit. Tegen de avond, of wanneer bij afgaand tij het water troebel wordt komen de garnaaltjes weer te voorschijn.

De garnaal heeft veel vijanden.
Voor veel in de Waddenzee voorkomende vissoorten staat de garnaal als graag geziene gast op het menu, maar ook jonge zeehonden eten garnalen. Ook de garnalenvissers in de Waddenzee nemen een deel voor hun rekening. In de Noordzee komen er nog een flink aantal vijanden bij, de grote garnalenkotters bijvoorbeeld en vissoorten zoals de schar, de kabeljauw en de wijting.

 
Copyright 2015. All rights reserved.
Terug naar de inhoud | Terug naar het hoofdmenu